De zaal in het dorshuis was op 9 april dusdanig goed gevuld dat de schuifdeuren van de kleine zaal open gingen zodat alle bewoners die gekomen waren konden deelnemen aan de gesprekken. De voorzitter heette vervolgens de vertegenwoordigers van het waterschap en van de gemeente alsmede de belangstellende bewoners van harte welkom.

Bewoners aan het woord

De eerste spreker van de zijde van de bewoners was de heer Beer Trompert die aan de hand van slides de situatie van Hollandsche Rading schetste: gelegen in een dal tussen aan de ene kant de Utrechtse Heuvelrug en aan de andere kant de noordelijk gelegen heuvels in de gemeente Hilversum, de Bosberg, de Hengstenbergberg en de Zwaluwenberg met water dat de gewoonte heeft naar het laagst gelegen punt te stromen dus naar het dorp, de bebouwing toe. Daarbij is van belang dat door de bebouwing en door het onvoldoende onderhoud aan de oorspronkelijk gegraven sloten deze nagenoeg geheel zijn dichtgeslibd en niet meer kunnen afwateren en niet meer goed kunnen dienen als opvang van water. Een derde punt van belang zijn de werkzaamheden die de gemeente Hilversum momenteel laat uitvoeren om een waterbekken te creëren waar water opgevangen wordt aan de zuidpunt van de bebouwing van deze gemeente. Echter een dergelijk bekken zal de waterdruk op Hollandsche Rading alleen nog maar meer doen toenemen.

Vervolgens werden de aanwezige bewoners om hun problematische ervaring en situatie m.b.t. het gestegen grondwater te schetsen. De volgende ervaringen kwamen naar boven:
a. de kort geleden geasfalteerde Vuursche Dreef (met hoge randen) kwam onder water te staan, zodat de weg niet meer duidelijk te onderscheiden was van de berm van de weg.
b. kelders, die voor een gedeelte in gebruik waren als leef- of werkruimte, kwamen onder water te staan.
c. leidingen in de kruipruimte kwamen onder water te liggen.
d. een aantal verdeelkasten van Ziggo kwam nog maar net boven het maaiveld uit.
e. het water kwam tegen de kamervloer aan te liggen.
f. vectorputten van de CV kwamen onder water te staan waardoor de CV uitviel.
g. de waterstand in sloten kwam tegen het maaiveld aan te liggen.
Er waren in het hele dorp problemen met water, de grootste problemen bij de huizen in het buitengebied. Natuurlijk was afgelopen winter extreem nat voor heel Nederland, maar de problemen waren in ons dorp heftig. En hoe ziet de toekomst er nu uit?

Uitleg Hoogheemraadschap

Daarna kreeg de vertegenwoordiger van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden het woord. Hij gaf direct aan geschrokken te zijn van de problemen dit hij zojuist gehoord had. Daarna lichtte hij toe dat water naar het laagste punt gaat en dat de afgelopen jaren de ontginningsassen, -sloten zijn losgelaten. (Er ontstonden daarover immers toen geen problemen.) En het grondwaterpeil kwam nu zo hoog te staan omdat er tweemaal zoveel water is gevallen als voorheen. En de prognose (mede volgens het KNMI) is dat de zomers droger zullen worden en de winters natter, met mogelijk grotere gevolgen voor Hollandsche Rading. Tussen die droge en die natte periodes zal een goed evenwicht gevonden moeten worden. Verder is duidelijk geworden dat het grondwaterpeil in Hollandsche Rading door het waterschap slechts op 1 punt gemeten wordt (aan het begin van de Dennenlaan).

Uitleg gemeente

De vertegenwoordiger van de gemeente De Bilt sloot zich bij dit betoog aan. We weten dat ons klimaat verandert, maar hoe snel dit gebeurt weten we niet. Alle gemeenten moeten nu een regionale klimaatadaptatie strategie (RAS) opstellen, hoe om te gaan met het veranderende klimaat. Daarbij hoort een stresstest en het onderkennen van risicogebieden, zoals de Tolakkerweg en Dennenlaan (het buitengebied werd niet genoemd). Verder moet het rioleringsplan van de gemeente om de vijf jaar herijkt worden. De conclusie van de gemeente is dat we samen moeten werken voor een beter resultaat. Eigenaren moeten waar nodig hun kelder beter bestand maken tegen hoger water. De gemeente moet kijken (handelen) bij knelpunten in stedelijk gebied. Het waterschap datzelfde in regionaal gebied. Boeren dienen actie te ondernemen op hun bedrijfsgebied. Overleg en afstemming van acties is noodzakelijk voor een beter resultaat. Hetgeen onmiddellijk de vraag opwierp: heeft de gemeente Hilversum over haar waterbeheersplan overlegd met haar buurprovincie, buurgemeente en buurwaterschap? Op de vraag over afwatering via sloten kwam het antwoord: we kunnen gaan schouwen en eigenaren aanspreken.

Aan het eind van dit gedeelte van de avond was de conclusie van hoogheemraadschap en gemeente: dank voor de inbreng van de bewoners, de ernst van de zaak was ons niet op die manier helder. Het is ons nu duidelijk geworden dat het beheer van water in uw gebied meer aandacht behoeft. Goed dat we dit met elkaar gedeeld hebben. We zijn bereid te overleggen en onderzoeken hoe we een beter waterevenwicht in en rond Hollandsche Rading kunnen bereiken. Mede in verband met de tijd is het onderwerp Wadi’s op de Tolakkerweg, op het Rondje en het Vierkantje, vervolgens doorgeschoven naar een volgend dorpsoverleg. De direct betrokken bewoners aldaar hebben hierover al op een aparte avond met de gemeente kunnen overleggen.

Rattenoverlast

Omdat er signalen van bewoners gekomen waren dat er meer last van ratten is ontstaan, kreeg een deskundige van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) het woord. In ons land komt de bruine rat voor: 25 cm. lang, gewicht 500 gram, leeft 1 tot 2 jaar en krijgt 7 tot 10 jongen van wie er 1 of 2 overleven. De rat leeft boven het water aan slootkanten en waar voedsel te vinden is en in riolen en is ’s nachts actief. In een aantal gevallen zijn bewoners zelf schuldig door kippen en vogels flink te voeren en door afval rond het huis te laten slingeren. Boeren hebben last van ratten bij het mais zaaien en oogsten. De jacht kan het bestand in toom proberen te houden. Dat heeft de voorkeur boven het werken met gif. Zie verder ook de site: www.kad.nl

ALV vereniging Samen voor Hollandsche Rading

De vereniging moet het jaar 2023 officieel afronden en daarom kwamen het jaarverslag 2023 en het financieel jaarverslag 2023 aan de orde. De kascommissie heeft de stukken goedgekeurd. Het bestuur werd staande de vergadering decharge verleend. Na de vergadering werd er nog geruime tijd doorgepraat onder het genot van een drankje.

De slotconclusie van deze dorpsavond was: De gemeente en het hoogheemraadschap erkennen dat er sprake is van waterproblematiek in het gebied Hollandsche Rading en zijn bereid tot overleg met een delegatie van bewoners teneinde verbeteringen te bewerkstelligen.

(verslag: Kees Floor)